Blizny po szwach to jedne z najczęstszych, obok blizn po oparzeniu czy trądziku, rodzajów tego typu pozostałości na skórze. Są następstwem łączenia skóry metodą szycia chirurgicznego.
Proces powstawania blizny po szwach jest tożsamy z formowaniem się każdej podobnej zmiany skórnej. Po uszkodzeniu warstw skóry często tych głębokich, w wyniku wypadku, urazu mechanicznego czy cięcia chirurgicznego w trakcie operacji, niezbędne jest jej zszycie. Służy ono przywróceniu skórze ciągłości, która została przerwana w wyniku wspomnianych okoliczności. Wskutek naturalnych procesów regeneracyjnych organizmu, w tym tendencji skóry do odbudowy, ubytek stopniowo zostaje zastępowany tkanką łączną włóknistą, składającą się między innymi z włókien kolagenowych. Czas formowania się blizny po szwach, jej wielkość i estetyka to czynniki w dużej mierze zależne od indywidualnych predyspozycji organizmu oraz pielęgnacji zabliźniającej się rany. Jeśli organizm wykazuje tendencję do nadprodukcji kolagenu, a dodatkowo troska o zmianę nie była umiejętna i zgodna z wytycznymi lekarza, zwiększa się wówczas ryzyko powstania blizny przerostowej zamiast jej dojrzałej postaci.
Jednym z aspektów, mających bezpośrednie przełożenie na wygląd blizny po szwach, jest rodzaj, wielkość i sposób powstania rany. Ciągłość anatomiczna tkanki przerwana w sposób intencjonalny w warunkach ochronnych, np. podczas operacji zazwyczaj powoduje powstanie równej i symetrycznej blizny, która zostaje zszyta natychmiast po zabiegu, w przeciwieństwie do skóry uszkodzonej podczas wypadku. W drugim przypadku miejsce i głębokość skaleczenia są zupełnie dowolne i dochodzi do niego na wiele różnych sposobów, zaś podczas operacji rozcięcie wykonywane jest przeznaczonym do tego celu sterylnym narzędziem – skalpelem. Nie pozostaje to zatem bez znaczenia, jeśli chodzi o ryzyko rozwinięcia się zakażenia i ogólne gojenie się rany, które mają kluczowy wpływ na estetykę powstałej blizny po szwach.
Proces leczenia rozpoczyna się w zasadzie już w momencie zszycia skóry. Kluczową rolę odgrywa umiejętna pielęgnacja, polegająca przede wszystkim na regularnych zmianach opatrunków i utrzymaniu wysokiej higieny zszytych partii skóry. Gdy rana przestaje się sączyć, a skóra zostaje zasklepiona, najczęściej stosowane są specjalistyczne maści i kremy, których zadaniem jest wsparcie procesów prawidłowego zabliźniania. W zależności od umiejscowienia i rodzaju blizny po szwach stosowane mogą być również ćwiczenia fizjoterapeutyczne oraz masowanie jej okolic, np. z użyciem natłuszczających olejków dla niemowląt. Na proces formowania się blizny niekorzystnie wpływają promienie słoneczne oraz niskie temperatury, dlatego należy się ich wystrzegać.
Jeśli ostateczna postać blizny postrzegana jest przez Pacjenta jako nieestetyczna, wówczas może on skorzystać z zabiegów medycyny estetycznej. Liczne zabiegi dobierane są przez specjalistów indywidualnie z zamiarem spłycenia i wyrównania kolorytu blizny po szwach. W zależności od specyfiki blizny mogą to być na przykład peelingi chemiczne, terapia światłem LED lub laseroterapia. Często w celu uzyskania widocznego efektu planowane są terapie łączące kilka różnych procedur.