Skóra naczynkowa

10 kwietnia 2020

Skóra naczynkowa, nazywana również naczyniową, to częsty problem zarówno kosmetyczny, jak i medyczny. Ten typ skóry charakteryzuje się skłonnością do występowania napadowego, przemijającego lub utrwalonego zaczerwienienia miejscowego, tzw. rumienia oraz w pojedynczych przypadkach, wykwitów o pochodzeniu zapalnym.

Cera naczynkowa to specyficzny rodzaj skóry, charakteryzujący się dużą wrażliwością na czynniki zewnętrzne oraz wewnętrzne. Coraz większa liczba pacjentek, niezależnie od wieku, skarży się na dolegliwości związane z cerą naczyniową, tj. czasowo pojawiający się rumień oraz widoczną sieć popękanych naczyń krwionośnych, tzw. sieć teleangiektazji. Zachowanie skóry naczynkowej zależy od wielu czynników, są to m.in. wiek pacjenta, stopień nawilżenia skóry, metody pielęgnacji, dieta – poniższy artykuł opisuje model książkowy tego typu skóry, lecz może ona występować również w połączeniu z innym typem skóry.

Skora naczynkowa

Czym są naczynka?

Naczynka to naczynia włosowate, które oplatają wszystkie tkanki w organizmie i docierają do każdej komórki – jest to gęsta sieć naczyń, których zadaniem jest dostarczanie komórkom tlenu oraz substancji odżywczych. Naczynia włosowate mają możliwość naturalnego regulowania przepływu krwi poprzez rozszerzanie się i zwężanie – w przypadku cery naczyniowej mechanizm ten ulega zaburzeniom. Skóra jako tkanka jest unaczyniona przez dwa sploty: brodawkowy głęboki oraz powierzchowny – naczynia włosowate unaczyniają skórę właściwą oraz tkankę podskórną. 

Nieprawidłowe rozszerzanie się naczynek oraz ich pękanie występuje, gdy skóra charakteryzuje się nadmierną reaktywnością naczyń włosowatych na czynniki zewnętrzne oraz wewnętrzne. Czynniki te powodują, że coraz częściej dochodzi do skurczy i rozkurczy naczyń włosowatych, co prowadzi do wzrostu ciśnienia krwi oraz zwiększonego naporu na delikatne i cienkie ścianki naczynek. Efektem jest trwałe rozszerzanie się naczynek, które sprawia, że stają się one coraz bardziej kruche i podatne na pękanie – procesy te mogą być widoczne na skórze twarzy, szyi i dekoltu w postaci rumieni oraz sieci tzw. pajączków. 

Charakterystyka cery naczynkowej

Skóra naczynkowa może występować na podłożu każdego rodzaju cery – mieszanej, tłustej czy suchej, bez względu na wiek oraz płeć pacjenta. Ten typ skóry charakteryzuje się silną nadwrażliwością, występowaniem rumienia o różnym stopniu nasilenia i czasem trwania. Objawom tym często towarzyszy uczucie pieczenia i ściągania skóry. Reakcje skóry pojawiają się w wyniku wystawienia jej na czynniki drażniące i uczulające. Okolicą, na której najczęściej pojawiają się objawy towarzyszące skórze naczyniowej jest twarz, ze względu na sposób dostarczania do niej krwi – jest ona doprowadzana do skóry przy pomocy naczynia będącego odgałęzieniem tętnicy szyjnej zewnętrznej, której ściany są silnie unerwione przez włókna pochodzące ze zwoju szyjnego górnego. Bogate unerwienie naczyń w tym obszarze umożliwia silne reakcje naczyniowe.

Cera naczynkowa jest bardzo delikatna i wrażliwa na czynniki zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Na początkowym etapie powstający rumień pojawia się i po chwili znika, z czasem zmiany zostają utrwalone – naczynia włosowate stają się coraz słabsze i cieńsze, a gdy pękają, pozostawiają trwałe ślady na twarzy. Skłonność do pękających naczynek może pojawić się już w dzieciństwie, lecz rozszerzone i uszkodzone naczynia włosowate zaczynają być widoczne dopiero po dwudziestym roku życia. Teleangiektazje są rozróżniane na pierwotne i wtórne Na pierwszy typ pacjent nie ma wpływu – może pojawiać się na różnych etapach życia, np. w okresie dojrzewania, podczas ciąży oraz podczas procesu starzenia się skóry. Zmiany wtórne powstają na skutek działania czynników zewnętrznych, takich jak nadmierna skłonność do kąpieli słonecznych, zmiany temperatury, skrajne warunki atmosferyczne (upał lub mróz), nieodpowiednie kosmetyki czy choroby ogólnoustrojowe. Szczególnie narażone na wystąpienie cery naczyniowej są osoby o fototypie skóry I i II, czyli posiadające bladą lub wręcz białą skórę, często pokrytą piegami, o oczach koloru niebieskiego, zielonego lub piwnego, a także blond lub rudych włosach.

Lekarze wyróżniają trzy stopnie zaawansowania pękających naczynek:

  • I etap – zaczerwienienia i rumień mają charakter przemijający, występują głównie pod wpływem silnych emocji oraz podczas niekorzystnych zmian czynników atmosferycznych,
  • II etap – określany jako trwała forma, rumień praktycznie nie przemija, w okolicach nosa, policzków i brody zaczynają pojawiać się rozszerzone lub popękane naczynka,
  • III etap – jest to stan przewlekły, na twarzy widoczna jest liczna sieć popękanych naczynek, które tworzą sinoczerwone plamy.

Cera naczyniowa poddana niewłaściwej pielęgnacji lub zaniedbana prowadzi do utrwalenia zmian na skórze. Etiopatogeneza powstawania zmian jest bardzo skomplikowana i nie została do końca wyjaśniona, jednakże medycyna łączy napadowe czerwienienie twarzy z później występującym trądzikiem różowatym.

Skora naczynkowa

Czynniki wywołujące rumień

Mimo przeprowadzenia wielu badań dotyczących cery naczynkowej, naukowcom dotąd nie udało się ustalić jednej przyczyny tworzenia się zmian – na ten typ skóry nakładają się różnorodne czynniki. Dzieli się je na zewnętrzne oraz wewnętrzne.

Do czynników zewnętrznych, które wywołują rumień, należą:

  • promieniowanie UV,
  • skrajne temperatury – bardzo niskie i bardzo wysokie,
  • korzystanie z sauny,
  • wysiłek fizyczny,
  • nieodpowiednio dobrane kosmetyki do codziennej pielęgnacji (głównie zawierające kwasy owocowe i alkohol),
  • nadmierny stres,
  • silne emocje,
  • alkohol,
  • papierosy,
  • mocna herbata i kawa,
  • pikantne potrawy,
  • zażywanie niektórych leków,
  • twarda i chlorowana woda,
  • odmrożenia.

Do czynników wewnętrznych wywołujących rumień należą:

  • uwarunkowania genetyczne,
  • zmiany hormonalne, zwłaszcza w poziomie estrogenów,
  • zaburzenia układu krążenia,
  • zaburzenia układu naczyniowego,
  • choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca, choroby wątroby,
  • część chorób skóry, w tym alergie,
  • ciąża,
  • menstruacja,
  • choroby układu pokarmowego.

Trądzik różowaty

Nadwrażliwość naczyń krwionośnych to główna przyczyna powstawania trądziku różowatego, dlatego często pojawia się on u osób z cerą naczyniową. Przyczyny powstawania choroby nie są do końca wyjaśnione. Przez wiele lat naukowcy uważali, że to cera naczyniowa jest jedną z głównych przyczyn występowania trądziku ze względu na patologię naczyń włosowatych, obecnie osoby o tym typie skóry traktuje się jak grupę podwyższonego ryzyka. Najnowsze badania wykazały, że osoby chorujące na trądzik różowaty mają podobnie zniszczoną strukturę skóry, jak osoby nadużywające kąpieli słonecznych. Uważa się również, że ogromną rolę w występowaniu choroby mają czynniki genetyczne. Nie ulega jednak wątpliwości, że poszczególne etapy rozwoju cery naczyniowej przyczyniają się do powstania choroby.

Trądzik różowaty występuje najczęściej na twarzy, szyi i dekolcie. Rozwój choroby rozróżnia się najczęściej na cztery etapy:

  1. etap I – pod wpływem różnorodnych czynników, najczęściej zewnętrznych, pojawia się rumień, który po krótkim czasie zanika, nie pozostawiając na twarzy śladów. Dla tego etapu charakterystyczne jest pieczenie i swędzenie skóry. Wskazane jest stosowanie odpowiednich kosmetyków do codziennej pielęgnacji oraz wyeliminowanie czynników nasilających zmiany.
  2. etap II – na skutek zaczerwienienia skóry pojawia się wyraźny, czerwony rumień. Tworzenie się rumienia prowadzi do powstania teleangiektazji – na tym etapie zaleca się rozpoczęcie leczenia farmakologicznego.
  3. etap III – skóra jest silnie zaczerwieniona, pojawiają się grudki i krostki, które mogą prowadzić do powstawania zmian trądzikowych. Konieczne jest leczenie farmakologiczne.
  4. etap IV – ma miejsce przerost tkanek miękkich w okolicy twarzy. Zmiany dotyczą głównie mężczyzn, zalecaną formą leczenia jest chirurgiczne usunięcie przerośniętych tkanek.

Skora naczynkowa

Codzienna pielęgnacja - zalecenia

Cera naczyniowa jest bardzo wymagająca i konieczna jest jej specjalna pielęgnacja, skupiona na uszczelnieniu naczyń krwionośnych oraz wyeliminowaniu czynników nasilających objawy. Oprócz codziennej pielęgnacji w domu zaleca się korzystanie z usług kosmetycznych. Na co dzień:

  1. Należy chronić skórę przed czynnikami zewnętrznymi, stosując preparaty zawierające filtry ochronne.
  2. Podczas wysiłku fizycznego należy unikać przegrzania.
  3. Częstotliwość korzystania z sauny i solarium powinna zostać ograniczona – najkorzystniej jest całkowicie zrezygnować z tego typu aktywności.
  4. Wskazane jest wyeliminowanie z diety alkoholu, ostrych przypraw oraz gorących posiłków.
  5. W diecie nie są wskazane niektóre owoce i warzywa, jak papryka i rzodkiewka. Należy spożywać posiłki bogate w witaminy K i C.
  6. Podczas codziennej higieny zaleca się zastąpić mydła i mleczka delikatnymi piankami, przeznaczonymi dla cery wrażliwej i naczyniowej.
  7. Zamiast oczyszczania skóry wodą należy stosować płyn micelarny lub wodę termalną – chlorowana woda zaostrza zmiany skórne.
  8. Kremy powinny zawierać odpowiednie dla tego typu skóry substancje, jak bioflawonoidy, garbniki, antocyjany czy azuleny.
  9. Szczególnie wskazane są kosmetyki zawierające wyciąg z kasztanowca zwyczajnego (działanie przeciwzapalne i uszczelniające), arniki górskiej oraz miłorzębu japońskiego.
  10. W ramach terapii można stosować doustne preparaty wspomagające regenerację naczynek i je uszczelniające, jednak takie kroki należy podjąć po konsultacji dermatologicznej.

Profesjonalne zabiegi

Oprócz codziennej pielęgnacji w domu zaleca się osobom z cerą naczyniową regularne wizyty u dermatologa oraz kosmetologa. Podczas konsultacji dermatologicznej lekarz ocenia stan cery, stopień zaawansowania zmian oraz zaleca odpowiednie preparaty pielęgnacyjne i zabiegi kosmetyczne.

Skóra naczynkowa jest bardzo delikatna, dlatego nie jest wskazane stosowanie gruboziarnistych peelingów. Badania naukowe wskazały, że najlepszy wpływ na skórę mają peelingi z kwasem glikolowym, które wzmacniają naczynka. 

W sytuacji, gdy na twarzy pojawi się już sieć popękanych naczynek, tzw. pajączków, metodą leczenia jest ich usuwanie – zabiegi te mają za zadanie całkowite zniwelowanie problemu. Należy wykonywać je pod ścisłą kontrolą dermatologa. Najpopularniejsza i najskuteczniejsza jest laseroterapia, która wykorzystując energię lasera, niszczy uszkodzone naczynia krwionośne, które następnie są wchłaniane przez organizm. 

W Instytucie Zdrowia i Urody Aspazja do dyspozycji pacjentów jest wiele metod, w tym najlepszy na świcie laser do usuwania naczynek – Cutera Excel V+. Nowość, która zmieniła jakość zabiegów i zdecydowanie poprawiła komfort pacjenta. Często wystarczy pojedynczy zabieg, aby zamknąć większość naczynek na danym obszarze. W przypadku zmian znajdujących się na nogach coraz częściej stosuje się również skleroterapię, polegającą na wstrzyknięciu w uszkodzone naczynia specjalnego preparatu, który niszczy naczynie. W terapii cery naczyniowej niekiedy stosuje się łączone metody, dlatego tak bardzo wskazana jest opieka dermatologiczna.

TEKST ARCHIWALNY - opublikowany przed wprowadzeniem ustawy o wyrobach medycznych.

Skora naczynkowa
lek. med.
Przemysław
Trzeciak

Cutera Excel V+ - cennik

Laserowe zamykanie naczyń krwionośnych.

Twarz 600‑800
Szyja 500‑800
Dekolt 600‑800
Nogi 1200‑1400
Uda 800
Łydki 800
Kostka 400‑600
Leczenie rumienia i plam na dłoniach 350‑600
Pojedynczy pajączek 300
Małe naczyniaki (wiśniowe, jamiste, gwieździste) do 10 szt. 300