Skóra jest największym narządem organizmu człowieka, stąd jest codziennie narażona na działanie wielu niekorzystnych czynników, a zmiany w jej obrębie, choć często bagatelizowane, niosą ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych. Stąd tak ważna jest profilaktyka oraz regularność w kontroli znamion barwnikowych po lecie podczas konsultacji dermatologicznej.
Znamiona po lecie - regularna kontrola i konsultacja z lekarzem
Latem podczas wakacji bardzo często nierozważnie przebywamy zbyt długo na słońcu, co może spowodować bolesne oparzenia oraz schodzenie skóry, szczególnie kiedy po raz pierwszy w sezonie wystawiamy się na intensywną ekspozycję na promieniowanie UV. Jeżeli posiadamy jasną, nieodporną na intensywność “afrykańskiego” słońca karnację, musimy zadbać o to, aby nie tylko latem, ale przez cały rok stosować preparaty z filtrem SPF50+. Uzupełnieniem profilaktyki będą też regularne wizyty i konsultacje u lekarza specjalisty po lecie, który przyjrzy się powstałym przebarwieniom i nowym zmianom skórnym, a w razie potrzeby zaordynuje dalsze działania.
Kontrola znamion - na czym polega badanie dermatoskopowe?
Badanie dermatoskopowe jest podstawową metodą wykorzystywaną w kontroli znamion. Wykonywane jest przez lekarza przy pomocy dermatoskopu, czyli urządzenia umożliwiającego kilkunastokrotne powiększenie oraz oświetlenie zmian skórnych na ciele Pacjenta. Sposób w jaki przeprowadza się kontrolę znamion przy pomocy tego narzędzia sprawia, że jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne. Z tego też względu może być wykonywane również u dzieci oraz kobiet w ciąży.
Konsultacja dermatologiczna znamion - kiedy i dla kogo?
Zasadniczo, każdy z nas powinien być świadomy zagrożeń, z jakimi wiąże się nadmierna ekspozycja skóry na promieniowanie UVA oraz UVB emitowane przez słońce oraz solaria i profilaktycznie zapobiegać poparzeniom słonecznym latem oraz kontrolować stan swojej skóry. Regularna konsultacja znamion barwnikowych, szczególnie nowych powstałych po lecie, posiadanych od urodzenia lub z widocznymi zmianami w ich obrębie (rozrost, zmiana barwy) jest wskazana dla 6Pacjentów w każdym wieku. Taką regularną kontrolę i konsultację stanu skóry lekarze zalecają Pacjentom m.in.:
- korzystającym z solariów lub przebywającym przez długi czas w pełnym słońcu latem, np. z racji wykonywanego zawodu,
- z zespołem znamion dysplastycznych,
- przyjmujących leki immunosupresyjne lub z zaburzeniami odporności,
- po 50 roku życia, na których ciele widoczne są liczne zmiany barwnikowe,
- z jasną i podatną na oparzenia słoneczne karnacją oraz ze skórą pokrytą piegami,
- u których w najbliższej rodzinie zdiagnozowano czerniaka.
Reguła ABCDE w kontroli zmian barwnikowych
Oceniając zmiany barwnikowe podczas konsultacji dermatologicznej lekarz stosuje regułę ABCDE. W ten sposób określa stan zmiany i kwalifikuje ją do dalszej obserwacji lub leczenia. Skrót ten, choć brzmi nieco zagadkowo, to pierwsze litery słów: Asymetria, Brzegi, Kolor (colour), Duży rozmiar, Ewolucja. Są to symptomy, na które przeprowadzający badanie lekarz zwraca szczególną uwagę, ponieważ pomagają zdefiniować charakter zmian oraz stwierdzić, czy w danym przypadku istnieje zagrożenie zachorowania na czerniaka.
Wczesne wykrycie czerniaka
W przypadku czerniaka (melanoma malignum), który jest złośliwym nowotworem skóry, podobnie zresztą jak w przypadku wszystkich schorzeń onkologicznych, wykrycie zagrożenia we wczesnym stadium ma kluczowe znaczenie dla rokowań. Coroczna konsultacja dermatologiczna po lecie, podczas której lekarz ma możliwość wykonania badania dermatoskopowego, pozwala na skontrolowanie zmian na ciele Pacjenta i ich ocenę zgodnie z wcześniej wspomnianą regułą ABCDE.
Taka diagnostyka stanowi podstawowy filar walki z czerniakiem, stąd każdy Pacjent nie tylko zaniepokojony wyglądem znamion, ale również świadomy zagrożeń związanych z m.in. nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV przyczyniającą się do powstawania złośliwych nowotworów skóry, powinien uwzględnić konsultację dermatologiczną po lecie w swoim terminarzu.
TEKST ARCHIWALNY - opublikowany przed wprowadzeniem ustawy o wyrobach medycznych.